Thiết kế bài giảng E-learning – 4 lưu ý không thể bỏ qua

Slide Factory » Blog » Thiết kế bài giảng E-learning – 4 lưu ý không thể bỏ qua

Thiết kế bài giảng E-learning có những yêu cầu đặc thù riêng biệt khác với công cụ hỗ trợ việc dạy học trực tiếp. Để việc giảng dạy trực tuyến có được chất lượng tương tự trên lớp, các thầy cô giáo cần lưu ý 4 tiêu chí chính dưới đây.

Những tiêu chí đánh giá bài giảng E-Learning

Bài giảng E-learning là công cụ hỗ trợ dạy và học tập trực tuyến để học sinh tiếp cận được mọi kiến thức bài học. Bài giảng online cũng phải đảm bảo đúng chương trình và chuẩn kỹ năng kiến thức như SGK.

Tuy nhiên, học sinh khi học online sẽ bị tác động ở nhiều yếu tố khách quan mà ảnh hưởng chất lượng tiết học. Vì thế mà không thể áp chuẩn bài giảng bình thường với mong muốn độ tiếp cận tương tự trên lớp học.

Để đánh giá xem bài giảng E-learning có thật sự chất lượng, người dạy cần xem xét ở 4 tiêu chí dưới đây: 

Nội dung bài giảng

Thiết kế bài giảng điện tử chuẩn luôn phải dựa theo nội dung mà thầy cô giáo chuẩn bị. Không phải quá đầy đủ, chi tiết y hệt SGK nhưng các đầu mục, kiến thức vẫn phải giữ y nguyên. Bằng cách thiết kế thông minh và khoa học, học sinh sẽ hiểu trọn vẹn kiến thức bài học và nội dung tư tưởng liên quan đến bài.

Để làm được điều này, thầy cô giáo cần chú ý:

• Bài giảng E-learning phải làm nổi bật phần kiến thức chính của bài học, đặc biệt sử dụng chính xác từ ngữ, chính tả cùng các ngôn ngữ chuyên ngành.
• Tạo ra sự tích cực, chủ động của học sinh và sáng tạo thêm trong nhận thức cũng như luyện tập kiến thức. 
• Một bài giảng chỉ thực hiện trong vòng trên dưới 30 slides, trình bày khoa học, cô đọng trong phong cách thiết kế
• Nên làm nổi bật đặc trưng môn học, làm sao để kích thích học sinh tìm tòi, suy nghĩ và khám phá sâu về bài học.
• Đáp ứng đầy đủ các yếu tố cơ bản về thiết kế: thẩm mỹ, quy tắc ảnh hưởng của slide đến học sinh, kiến thức và phương pháp giảng dạy,….

Các ví dụ minh hoạ, câu hỏi giải đáp để học sinh có cái nhìn chính xác về bài học

Khi giảng trên lớp, thầy cô giáo có thể sử dụng bảng phấn, ví dụ thực nghiệm để giúp học sinh hiểu rõ nhất kiến thức và nội dung. Tuy nhiên ở E-learning thì không có được vậy. Các yếu tố về ví dụ minh hoạ, câu hỏi giải đáp phải mang tính tương tác cao hơn để học sinh tập trung vào bài học. 

Các câu hỏi và giải đáp cũng phải đảm bảo tính logic của vấn đề, tương thích với nội dung giảng dạy. Câu trả lời cũng nên mang tính sư phạm cao, vận dụng tối đa bài học để thấy được giá trị nội dung mang lại. 

Bên cạnh đấy, phần giải đáp có thể làm thành 1 bài test trắc nghiệm nho nhỏ về phần vừa học. Cách này vừa đạt hiệu quả củng cố, luyện tập tức thì mà còn đánh giá khái quát được tiết học vừa qua

Tính đa phương tiện

Tính đa phương tiện tại đây là các slide, tư liệu hỗ trợ, phần mềm giúp đỡ vào công việc giảng dạy trực tuyến. Các thầy cô được quyền sử dụng tối đa tất cả phương tiện để đạt hiệu quả cao trong việc minh hoạ, hệ thống hoá và nổi bật kiến thức chính.

Có thể không chỉ đơn thuần là vài video trên youtube, hay các hình ảnh trên Google. Hãy khéo léo kết hợp giữa cả các phần mềm cùng phim tư liệu để phù hợp với kiến thức, logic của bài học. 

Tính tương tác

Trong chuyên môn giảng dạy sư phạm thì hầu hết tương tác với học sinh là trực tiếp. Dựa vào thực nghiệm, câu hỏi vấn đáp trên lớp hay đơn giản chỉ là cách giảng dạy cũng phần nào cho thấy tính tương tác có thật sự hiệu quả hay không.

Tuy nhiên, tính tương tác khi học trực tuyến phụ thuộc vào:

• Slide bài học của thầy cô. Phụ thuộc vào phong cách thiết kế, cách nhấn nhá nội dung cũng như kiến thức trong bài học. Hãy thể hiện được đặc trưng môn học để kích thích học sinh
• Tạo các mục thảo luận giữa học viên, cho họ thời gian chỉ khoảng 5-15 phút/vấn đề thảo luận. Cái này người dạy có thể cài đặt trên ứng dụng classroom hoặc các phần mềm quản lý lớp học, ở mục bài tập.
• Tận dụng mạng xã hội, tạo điều kiện để người học tạo ra các nhóm nhỏ để thảo luận, trao đổi và đưa ra các ý kiến về bài học.

Những lưu ý giúp thiết kế bài giảng E-Learning đạt chuẩn. 

Với nghiệp vụ sư phạm thì rất khó có được thiết kế bài giảng E-learning đạt chuẩn. Không chỉ đơn thuần là đáp ứng về kiến thức mà còn liên quan đến thiết kế và các quy tắc tiếp cận. 

Theo góc nhìn của một thiết kế, Slide Factory sẽ chỉ ra một vài lưu ý chính để giúp thầy cô giáo hoàn thiện, tối ưu được bài giảng trực tuyến.

Nội dung bài giảng súc tích, cô đọng (xử lý, phân cấp thông tin hợp lý).

Nội dung, kiến thức cần được súc tích, cô đọng và được xử lý, sắp xếp hợp lý. Để có được điều này, thầy cô cần:

• Đánh dấu, chuẩn bị sẵn phần nội dung nổi bật trong bài. Ghi riêng các từ ngữ trọng tâm để đưa vào bài giảng điện tử
• Sắp xếp từ ít quan trọng đến cần làm nổi bật, để từ đó có thể phân cấp thông tin hợp lý và hiệu quả.
• Kết hợp thêm các nguyên lý phân cấp trong thiết kế nhờ vào màu sắc, font chữ,.. để tạo được bài giảng e-learning chuẩn nhất

Để đạt được điều này, thầy cô giáo cần có một sơ đồ về kiến thức bài học, chi tiết và đánh dấu các phần cần đưa lên slide.

Đa dạng cách truyền tải kiến thức qua kênh hình, kênh chữ, cách phương tiện dạy học trực quan (tranh vẽ, phim ảnh…)

E-learning bao gồm vô vàn các công cụ, phần mềm hỗ trợ xung quanh. Không chỉ đơn thuần là Zoom, Google Meeting hay là Powerpoint, thầy cô giáo có thể kết hợp thêm các ứng dụng làm test nhanh chóng và cả facebook. Mạng xã hội mang lại giá trị hiệu quả cao nhất khi bạn tìm được giá trị đích thực của nó. 

Đừng bỏ qua các công cụ hữu ích này để tăng tính tương tác, lấy các ví dụ minh hoạ cho học sinh.

Một vài phần mềm bạn có thể tham khảo, phù hợp với từng mục đích khác nhau:

• Quizz để tạo các bài kiểm tra nhỏ giữa giờ, tương tác trong giờ học,…
• Itest để làm bài kiểm tra cuối kỳ với hệ thống IT theo dõi được cả màn hình của người làm bài
• Powerpoint – thiết kế bài giảng điện tử được tích hợp đầy đủ công cụ hỗ trợ
• Facebook – mạng xã hội giúp người học tương tác, thảo luận
• ….

Và nhiều phần mềm khác Slide Factory sẽ cung cấp đến bạn đọc trong thời gian sớm nhất.

Về hình thức thiết kế: cần đảm bảo tính thẩm mỹ và sư phạm (màu sắc, hiệu ứng âm thanh, hình ảnh phù hợp, hấp dẫn nhưng không phân tán sự chú ý của người học)

Thiết kế bài giảng E-learning đóng vai trò không nhỏ trong việc tạo sức hút, tăng tương tác với học sinh. Một bài thiết kế tốt sẽ thu hút người học vào bài giảng, đảm bảo tính thẩm mỹ và không bị phân tán sự chú ý người học. 

Người thiết kế bài giảng E-learning phải đảm bảo đủ các tiêu chí sau:

• Vận dụng được nguồn hiệu ứng âm thanh, hình ảnh, biểu tượng và liên kết đến bài học phù hợp nhất.
• Màu sắc bắt mắt, phù hợp với đặc trưng của môn học
• Đảm bảo được các nguyên lý cơ bản của màu sắc, bố cục và phân cấp nội dung. Đây là các nội dung mà bất kỳ ai muốn thiết kế 1 bài giảng điện tử đẹp đều phải nắm bắt được.

Kỹ năng thiết kế slide là yếu tố đánh giá không thể bỏ qua khi bạn đi xin việc ở bất cứ doanh nghiệp, cơ quan nào. Có được kỹ năng mềm, bạn đã tự tạo cho mình một điểm cộng sáng giá, đánh bại được các đối thủ khác.

Trên đây là bài viết về các lưu ý cho giáo viên khi thiết kế bài giảng E-learning. Tham khảo thêm khoá học ngắn hạn về thiết kế bài giảng dành riêng cho giáo viên của Slide Factory tại đây.